Wcześniejsza emerytura - praca w szczególnych warunkach
02 gru 2013
Możliwe jest więc przechodzenie na wcześniejszą emeryturę pod warunkiem zasadniczym, iż ubezpieczony pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co oznacza zatrudnienie przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Bez znaczenia jest, czy praca w ramach stosunku pracy była w przeszłości wykonywana w tzw. sektorze państwowym czy prywatnym. Tak też wskazywał SN w uchwale z dnia 13.2.2002 r., stwierdzając, że zgodnie z art. 32 ust. 2 EmRentyFUSU pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach są – bez względu na status własnościowy pracodawcy – prace wymienione w § 4–8a rozporządzenia Rady Ministrów z 7.2.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Kolejnymi warunkami uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury przez ubezpieczonego jest:
- urodzenie po dacie 31.12.1948 r.
- osiągnięcie wieku emerytalnego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn.
Wymóg niższego wieku dotyczy pracowników, którzy na statkach żeglugi powietrznej wykonywali prace w szczególnych warunkach; pracownicy, którzy w morskich portach handlowych oraz przedsiębiorstwach pomocniczych działających na rzecz tych portów, wykonywali prace w szczególnych warunkach; pracownicy, którzy wykonywali w hutnictwie prace w szczególnych warunkach; funkcjonariusz pożarnictwa; pracownik wykonujący działalność twórczą lub artystyczną; - nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego lub złożenie wniosku o którym mowa w art. 184 par. 2 ustawy emerytalnej;
- osiągnięcie w dniu 1.01.1999 r. 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych dla kobiet, oraz 25 dla mężczyzna, w tym 15 lat pracy w szczególnych charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.
Wskazać należy tu na Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 17 października 2011 r. I UK 174/11 zgodnie z którym „Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy oznacza, że pracownik nie ma powierzonych innych obowiązków jak tylko te, które dotyczą pracy w szczególnych warunkach. (….) Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska (np. spawacz-ślusarz albo ślusarz-spawacz), tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r..
Wskazać należy, iż osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r. po spełnieniu wymaganych warunków w zakresie pracy w szkodliwych warunkach oraz wieku emerytalnego mogą przejść na wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w każdym czasie. Do tych osób nie odnoszą się wymogi z pkt. 3 i 4.